07 Eylül 1971 Özbekistan, Taşkent doğumlu olan İsmail Ahmedov daha çocuk yaşlarında ailesiyle birlikte Kazakistan'ın Çimkent bölgesinde yerleşti. Askerliğini 1991-1993 yıllarında Kaliningrad ilinde yapan Ahmedov, 1993 yılında eğitim almak için Gürcistan'a geldi. 1993-1998 yılları arasında Tiflis Legia Kompanya Üniversitesi Dış İşler hukuk bölümü, 1996-2001 yılları arasında ise Tiflis Devlet Üniversitesi Hukuk Bölümünü bitirdi. 1996-1997 yılları arası Tiflis, Didube ilçe savcı yardımcısı, 1997-1998 yılları arası Tiflis, Didube ilçe hakim yardımcısı, 1999-2001 yılları arası Gürcistan Göçmenler Bakanlığı, Geri Dönüş Müdürlüğünde hukuk müşaviri, 1995-2005 yılları arasında ise Gürcistan Ahıskalı Gençler Birliğinin başkanlığı görevlerini yürüttü. 2005-2017 yılları arasında Gürcistan Ahıska Türkleri “VATAN” Cemiyeti Başkanı olan İsmail Ahmedov, 2009 yılından kurucu üyesi olduğu Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin Gürcistan Temsilciliği görevini başarıyla yürütmektedir. Türkçe, Gürcüce, Rusça ve az düzeyde İngilizce bilen İsmail Ahmedov evli ve 3 çocuk babasıdır.
İsmail Ahmedov'a Ahıska Türkleri ile ilgili soracak çok soru var. DATÜB Gürcistan Temsilciliğinin faaliyetinden Ahıska Türklerinin tarihi vatana dönüşüne, sorunların çözümünden yapılması gereken gelecek faaliyetlere kadar... Kendisiyle Tiflis merkezde bulunan DATÜB Gürcistan temsilciliği ofisinde görüştük. İsmail Ahmedov Türk Birliği Dergisi ve Ahıska Gazetesi’nin sorularını içtenlikle yanıtladı.
Merhaba İsmail bey, ilk önce DATÜB Gürcistan temsilciliği tarafından en son yapılan çalışmaları bizimle paylaşır mısınız?
Öncelikle hoşgeldiniz. Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) Gürcistan temsilciliği olarak bizim sadece son bir, iki senede yaptığımız çalışmaları inceleyecek olursak, Biz Ahıskalı’ların Gürcistan’a göç etmesi konusunda 40 ailenin ev alabilmesi için maddi destekte bulunduk. Bu 40 ailenin Gürcistan'ın çeşitli bölgelerinde Ahıska, Abastuban, Vale, Gori, Gardabani ve Tiflis’te yerleşti anlamına geliyor. Kim ev alma talebinde bulunduysa biz ona destek olmaya gayret ettik. Maddi destek dediğimizde de bunu bütün dünya biliyor ki, her aileye 10 bin Amerikan doları miktarında destek sağlanıyor. DATÜB tarafından bu güne kadar toplam 400 bin dolar yardımda bulunuldu.
Gürcistan'a dönüş yapan ailelerden 30’u Azerbaycan, 9’u ise Rusya, 1 aile de Kırgızistan'dan gelen ailedir. Toplam da ise 40 aile. Biz bu ailelerin isimlerini DATÜB Azerbaycan temsilcisi İbrahim Mammadova da ilettik. İbrahim bey hem dönmek isteyen hem de dönen aileler ile ilgileniyor. Bazı ev alan aileler buraya daha tam yerleşemedi. Çünkü onların Azerbaycan’da da evleri ve tarlaları var. Bazıları kışın Azerbaycan’da yazın Gürcistan’da bazıları da kışın burada yazın Azerbaycan’da yaşamayı tercih etmekteler. Azerbaycan’daki evlerini bazıları ya satamıyor ya da ucuza vermeye kıyamıyor. DATÜB Başkanı Sayın Ziyatdin Kassanov'un belirttiği gibi insanlarımızın Azerbaycan'daki evlerini satmalarını da istemiyoruz. Burada ev alan insanlar iş buldukça tam yerleşmeye başlayacaklar.
Biz yeni ve eskiden gelip yerleşen ailelere DATÜB Gürcistan temsilciliğinin girişimleriyle TİKA tarafından bugüne kadar 400 kutu arı dağıttık. Geçen sene de biz DATÜB olarak TİKA ile beraber 80 aileye dikiş makineleri dağıttık. Arıcılık, dikiş makineleri ve diğer büyük projelerin hayata geçirilmesinde Başkanımız Sayın Ziyatdin beyin büyük emeği var. Biz şu anda sera ve hayvancılık projeleri üzerine yoğunlaştık. Ahıska’da ilk etapta çok kısa süre içerisinde TİKA ile birlikte sera kurulması planlanıyor. Artık TİKA’dan yetkililer gidip Ahıska’da yaşayan ailelerin sera kurulması için topraklarının ölçümü ve proje planlamasını yaptılar. Hayvancılık projesi de gündemde şu anda. Biz Gürcistan’da Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği ve TİKA ile uyumlu bir şekilde çalışmalarımız devam ediyor. Biz, DATÜB olarak bu çalışmaları yapmaktayız. Biz bu projeleri sadece Ahıska’da değil diğer bölgelere de yerleşen Ahıskalı kardeşlerimizin de bu projelerden yararlanması için çalışmalarımız devam ediyor. Biz bu çalışmalarımızla hem insanlarımıza faydalı olmayı hem de DATÜB’ün bütün Ahıskalıları kucakladığını hissettirmeyi amaçlıyoruz. Ayrıca Sayın Başkanımız Ziyatdin Kassanov’un desteğiyle her sene hac ziyaretine Ahıska’dan insanlar gönderiyoruz. Geçen sene üç kişi, ondan önce bir kişi hacca gönderildi. Bu sene için de Sayın Başkanımız dört kişinin hacca gönderilmesi için yer ayırdı. Ayrıca DATÜB olarak her Kurban bayramında büyükbaş hayvanlar kurban kesilerek Ahıska’da, Tiflis’te, Gori’de ve Ahıskalı’ların yaşadıkları bölgelerde dağıtılıyor. Bundan ilave olarak Ramazan bayramında da erzak yardımı yapıyoruz.
DATÜB Azerbaycan ve Gürcistan temsilciliğinin ortak çalışmaları ile Samshe-Javaheti Devlet Üniversitesinde okumaları için öğrenciler getirdik. Şu anda 57 öğrencimiz burada öğrenim görmekte. İki erkek bir kız yurdumuz var. Onları bursu ve diğer masrafları Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından DATÜB aracılığı ile sağlanmaktadır. Yeri gelmişken belirteyim ki, bu 5 senelik yerinde burslandırma projesidir. 5 sene devam edecek. Bu sene de yeniden görüşmeler yaparak 20- 30 öğrencimizi yeniden burada okumaya getirmek istiyoruz. Ayrıca biz Ahıska dışına çıkarak Batum ve Tiflis’teki üniversitelere de öğrenci yerleştirmek istiyoruz. Düşüncemiz bu sayıyı 100’e çıkarmak. Gürcistan’da her sene 100 öğrencinin eğitim alması bu büyük bir başarı olacaktır. Benim düşünceme göre bu 100 öğrenciden 50 kişi bile sonuna kadar devam etse ve burada üniversite bitirse, bu bile Ahıskalı’lar olarak bizim büyük başarımız olacaktır. Bizim dönemimizde de yüzlerle öğrenci vardı ama 10 kişi kaldı burada. Millete, vatana, halkına hizmet etmiş olur buruda kalanlar, biz de büyük sevap kazanmış oluruz.
İsmail bey, Gürcistan'a eğitim için getirilecek öğrenciler içerisinde yüksek lisans almak isteyen öğrenciler için de kontenjan ayıracak mısınız?
Biz zaten 2015 senesinde bu proje ilk başladığında 1 öğrencimizi yüksek lisans için aldık. Bu sene üniversite rektörü ile görüşmeler yaparken yüksek lisansı da yeniden masaya yatıracağız. Eğer talep olursa tabii ki, getirebiliriz.
İsmail bey, bir konu hakkında da bizleri bilgilendirmenizi rica edeceğim. Türkiye burslarında lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri için burs miktarları bir-birinden farklı. Gürcistan'a yerinde burslandırma projesi kapsamında gelecek yüksek lisans adaylarının bursları aynı mı olacak yoksa değişecek mi?
Şu anda Gürcistan'da öğrenim gören Ahıskalı öğrencilere 150 Amerikan doları miktarında burs verilmektedir. Bu proje bildiğiniz gibi YTB ile DATÜB’ün ortak projesidir. Bu proje ilk oluşturulduğunda da burs miktarı sabit tutuldu ve o dönemde yüksek lisans talebi yoktu. Dolayısıyla herhangi bir değişiklik şu anda gündemde değil. Ama diğer projelerde biz bunları göz önünde bulunduracağız ve YTB’ye sunacağız. Biz de bunun değişmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yüksek Lisans eğitimi görenlerin hemen hepsi evli oluyor ve onların masrafları da büyük.
Gürcistan hükumetinin Ahıska Türklerinin tarihi vatanlarına dönüşü konusundaki tavrı herkese belli. Gürcistan devleti geri dönüş statülerini ve şartlı vatandaşlıkları verdiğini, artık geri kalanı siz halledin, bizim zaten kendi mültecilerimiz var diyor. Bu bağlamda DATÜB faaliyeti oldukça önemli. Bir çok ailelerle görüştüğümde onlar eğer DATÜB desteği olmasaydı geri dönemezdik dediler. Yeni gelecek aileler için bundan sonra da DATÜB tarafından sağlanan maddi destek devam edecek mi?
Ahıskalılar ile ilgili olarak DATÜB’ün yaptığı çalışmalar Gürcistan hükumetinin yaptıklarından daha çok ve değerli. DATÜB en azından 40 aileye ev alımında destek oldu. Gürcistan devletinin yapması gerekenleri DATÜB yapmaya devam ediyor. Benim ülkemde mülteciler var, benim kendi sıkıntılarım var, sorunlarım var demesi Gürcistan hükumetinin sadece bitmek tükenmek bilmeyen bahaneleridir. Biz Ahıskalı’ların Gürcistan’da diğer vatandaşlar gibi yaşama hakkımız var. Tabii ki, yasalar çerçevesinde. Tüm sosyal haklardan faydalanmamız lazım. Gürcistan hükümeti ve devleti bu hakları sağlamalıdır. Sadece olarak çeşitli bahaneler üretmektedir. Size yasa çıkarttım geri kalanını siz halledin demekle olmuyor bu işler. DATÜB destekleri tabii ki devam edecek. Önümüzdeki 2-3 ay içerisinde bu 50 aileye çıkacaktır. 50 ailenin DATÜB desteğiyle Gürcistan'a yerleştirilmesi bizim pilot uygulama projemizdir. Biz bu projenin başarılı olduğunu gördükten sonra 100 – 500 aileye de destekte bulunabiliriz. Fakat bu gelen 50 ailenin burada yerleşmesi ve sağlam temeller atması lazım. Biz DATÜB olarak bunu amaçlıyoruz. Bu projenin faydalı olabilmesi adına da bu ailelere sera, hayvancılık, dikiş makinesi, arıcılık gibi alternatif imkanlar sağlayarak onların yerleşmesine de olanak sağlamaktayız. Biz bütün ailelere destekte bulunuyoruz. DATÜB olarak biz bu çalışmaları yapıyoruz ve yapmaya da devam edeceğiz.
DATÜB’ün faaliyeti ve Sayın Başkanımız Ziyatdin Kassanov hakkında çeşitli yalan ve iftiralarda bulunanlar var. Bunlara hangi tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
Mevlüt bey, siz kendiniz gezdiniz, gördünüz. DATÜB tarafından sağlanan maddi destekle ev alan aileleri ziyaret ettiniz. Ben şahsi olarak sizinle o aileleri ziyaret etmedim. Bunun sebebi ise insanlar benden çekinir ve belki istek dışı olarak konuşurlar. Buna sebep olmamak adına sizin yalnız şekilde gidip o aileler ile görüşmeniz daha uygun oldu ve gereken bilgileri elde ettiğinize inanıyorum. DATÜB olarak bugüne kadar yaptığımız ortada. Bu sadece Gürcistan’da değil diğer temsilciliklerin bulunduğu ülkelerde de. İki senelik süre içerisinde yapılan faaliyetler ile ilgili olan bilgileri paylaştım sizinle. Gürcistan’da bugüne kadar 40 aileye evlerin alınması çok önemli bir proje. Bu güne kadar yüzlerle dernek kuruldu Ahıskalı adının içerisinde bulunduğu. Hangi dernek böyle çalışma yaptı. Hepsi bir şeyler götürdü. Ukrayna’da DATÜB desteğiyle savaş bölgesindeki ailelerin Türkiye’ye getirilmesi göründüğü kadar kolay bir iş değildir. Bu tabii ki, Sayın Ziyatdin Kassanov’un başkanlığında oldu. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ona güvenmeseydi bu işlerin hiçbiri olmazdı. DATÜB desteğiyle Azerbaycan’da, Rusya’da, Kazakistan’da, Amerika’da mescitler yapılıyor. Her sene 50 kişi hacca gönderiliyor. Bu faaliyetleri çekemeyenler görüp görmezlikten, bilip bilmezlikten, duyup duymazlıktan gelmekteler. Bu insanlar kıskançlık ve çekememezlik yapıyorlar. İnternet'te ve kenarda yazıp çizmekle birşey olmuyor. Bu güne kadar o atıp tutanların hangisi bir projeyle geldi de biz geri çevirdik? Biz yapamıyorsak kenara çekiliriz. Meyve veren ağaç taşlanır. Ama bu saldırılar ile hiçbir yere ulaşamazlar. Biz demokrasiden yanayız. Eğer istiyorlar ise kendilerine bir lider bulsunlar kongreye katılsınlar. Yaptıklarını ve yapacaklarını anlatsınlar. Yaptıkları bir şeyler olmadığı için kimse onlara inanmaz.
İsmail bey, Türk Birliği Dergi'si ve Ahıska Gazetesi’ne mesajınız nelerdir?
Siz bizim gören gözümüz, işiten kulağımızsınız. Sen çok güzel işler başardın. Dönen aileler ile görüştün. Önceden bilgileri benden alıyorlardı. Ama şimdi senin buraya gelmen ve kendi gözlerinle görmen, bilgileri toplaman oldukça önemli bir çalışma. Gazete, Dergi ve İnternet sayfalarını aktif kullanarak DATÜB’ün çalışmalarının duyurulması için çalışmalıyız. Milletimizin birlik beraberliği adına DATÜB’ün bölgelerdeki temsilcileri milletimizle iç-içe olması lazım. Bölge başkanları olarak biz bir birimizle birlik beraberliğimizi korumamız lazım. Son yıllarda çok uyumlu bir şekilde yapılan çalışmalarla bir çok başarılara imza attık. Birlik beraberlik çok önemli, eğer öyle olmasaydık bu çalışmaların hiçbirini yapamazdık.
Mevlüt IŞIK